දකුණු දිග වෙරළත බාවා සළකුණ

දකුණු දිග වෙරළත බාවා සළකුණ

(1969 වසරේදී සාදා නිමකළ බෙන්තොට බීච් හෝටලය, වසර ගණනාවකට පසු යළි නවීකරණය කිරීමට පියවර ගන්නා ලදී. එහෙත් එහි ප්‍රධාන ගොඩනැගිල්ල වන ඉතා අලංකාර විශාල මධ්‍ය ගොඩනැගිල්ලෙහි අබලන් තාවයන් නිසා එය කඩා ඉවත්කළ යුතු බවට ව්‍යුහ විද්‍යා උපදෙස් වලින් කියවිනි. එහෙත් එම ඉතා වැදගත් සංධිස්ථානමය ගොඩනැගිල්ලට ඇති වැදගත්කම නිසා ජෝන් කීල්ස් ආයතනය, වාස්තු විද්‍යාඥ චන්න දාස්වත්ත සහ ජෙෆ්රි බාවා පදනම විසින් එම ගොඩනැගිල්ල ගළවා, දුර්වල කොටස් සහ ව්‍යුහමය කොටස් ඉවත්කර, සෑම ගල් පුවරුවක්ම, සෑම දොරක්, ජනේලයක්ම සහ ලී කණු වැනි විවිධ අමුද්‍රව්‍යක්ම ඒ තිබූ තැන්වලම පිහිටින ලෙස නැවත ගොඩනැගීමේ අති සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියට එකඟවිය. නැවත ඒ තිබූ අයුරින්ම නිර්මාණය කළ එම ගොඩනැගිල්ල මේ මස අග දිනකදී භාවිතයට එක්කිරීම ට කටයුතු සැනසෙනු ඇත.)

කොළඹ සිට ගාල්ල බලා ගමන්කරන අතර බෙන්තොට පාළම පසුකරන විට ඔබේ දකුණු පසින්, ගඟටත් මුහුදටත් මැදිව පොල් තුරු මුදුන් අතරින් ඉහළට එසවී ගාම්භීර බව මුසු නිහතමානී බවකින් නිසොල්මනේ සිටින අලංකාර ගොඩනැගිල්ල ඔබට මතකද? වාස්තු විද්‍යාව තුළදී පමණක් නොව, අනෙක් කලා සහ තාක්ෂණ විෂයන් හි දීත් වැදගත්වන,පරිමාණය සහ සම්පිණ්ඩනය වැනි සංකල්ප වලට අනුව මිනිස් ඇසට ඉතා ප්‍රියමනාප ලෙස නිර්මාණය වී ඇති එම පඬු පෑහැති ගොඩනැගිල්ල ප්‍රකට බෙන්තොට බීච් හෝටලය යි. 

පසුගිය ශතවර්ෂය තුළ ලාංකික වාස්තු විද්‍යා ඉතිහාසයේ ඉතාම වැදගත් සංධිස්ථාන බොහොමයක් නිර්මාණය කළ ජෙෆ්රි බාවා මහතා විසින් නිර්මාණය කරන ලද අති සුවිශේෂී ගොඩනැගිල්ලක් ලෙස බෙන්තොට බීච් හෝටලය හඳුන්වා දිය යුතුය. විවෘත ආර්ථිකය, අන්තර්ජාල නැඹුරුව, ජාත්‍යන්තර ආභාෂය වැනි සාධක වලට පෙර ලංකාවට ආවේනික වාස්තු විද්‍යාත්මක සම්ප්‍රදායක් නිර්මාණය කිරීමට ඉතා වැඩි දායකත්වයක් දැක්වූ ජෙෆ්රි බාවා එම ප්‍රවාහයේ උපරිමය සනිටුහන් කරන කදිම අවස්ථාවකි බෙන්තොට බීච් හෝටලය. දේශපාලනික අර්ථ වලින් සහ විවිධ නූතනවාදී ඊනියා මතවාද වලින් ජෙෆ්රි බාවා ගේ වාස්තු විද්‍යාත්මක මැදිහතවීම ඉරිසියාව ඈඳුනු අවිචාරවත් විචාරයට ලක්වීමේ ප්‍රවණතාවයක් මෑතක සිට හිස ඔසවනු පෙනෙන්නට තිබේ. ජෙෆ්රි බාවාට රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ලැබීමත්, පාර්ලිමේන්තු සංකීර්ණය වැනි ඔහුගේ නිර්මාණ තුළ පොදු ජන විරෝධී සංකල්ප ඇතුළත් වූ බවත්, ඔහුගේ නිර්මාණ පිළිබඳ දෙස් විදෙස් පොත් සහ සඟරා (ඉංග්‍රීසි) වල අසීමාන්තිකව ප්‍රකාශයට පත්වීමත් ඒ විචාර අවිචාරයට හේතු වුවා විය හැක. 

මේ කාරණා කෙසේ වෙතත්, ඔහු විසින් කරන ලද නිර්මාණ තුළ ඔහු විසින් ඔප් නංවා ඇති සෞන්දර්යයට පිළිබඳව ඒ කිසිම විචාරකයින් වත් පහරදී නැත. ඔහු විසින් හඳුන්වා දුන් නූතන නමුත් පාරම්පරික ලක්ෂණ සහිත ලාංකික යැයි කිවහැකි අනන්‍යතාවකින් යුතු වාස්තු විද්‍යා භාශාව සහ විලාසය හරි හැටි අධ්‍යයනය නොකර, වර්තමානය තුළ භාවිතා වන සහ නවීනත්වය තුළ සැඟව ගිය ඔහුගේ නිර්මාණ ලක්ෂණ නිවැරදිව හඳුනා නොගෙන බැහැර කිරීම කිසිසේත්ම කළ හැකි දෙයක් නොවේ. ලෝකය සමග වෙනස් වෙමින්, ඔප නැගෙමින් අනෙක් සෑම ක්ෂේත්‍රයක් මෙන්ම වාස්තු විද්‍යාවද වර්ධනය විය යුතුය. එය ක්‍රමිකව සිදුවන ක්‍රියාවලියක් මිස බලෙන් එබ්බවීම නොකළ යුත්තකි. 

දැන් අපි බෙන්තොට බීච් හෝටලය තුළ ඇවිද ගොස් ජෙෆ්රි බාවා අති විශිෂ්ඨ වාස්තු විද්‍යාඥයකු වන්නේ ඇයිද යන්න විමසා බලමු. 

බෙන්තොට පාළම පසුකරනවාත් සමගම මුහුද දෙසට හැරී දුම්රිය මාර්ගය පසුකර ඔබ ඇතුළු වන්නේ බෙන්තොට බීච් හෝටලයේ ප්‍රධාන පිවිසුම වෙතයි. කළු ගලින් නිමවා ඇති පැරණි ලන්දේසි කොටුවක් තුළට ඇතුල් වෙන්නාක් මෙන් ඔබ තරමක් අඳුරු අවකාශයක් පසුකර එහි ප්‍රධාන පියගැට පෙළ වෙතට ගමන් කරනු ඇත. කවාකාර (ආර්ච්) විවරයකින් ඉහළට දිවෙන එම පියගැට පෙළ සහ පිවිසුම් මහලේ බතික් සිවිලිම බාවා මහතා ගේ නිර්මාණ අතරින් වඩාත්ම ඡායාරූප වලට හසුවුණු තැනක් විය යුතුය. කහ, තැඹිලි, රතු සහ නිල් වැනි ඉතා දීප්තිමත් වර්ණ වලින් යුතුව ප්‍රකට ඊනා ද සිල්වා මහත්මිය විසින් නිර්මාණය කළ එම සිවිලිම ඔබ එතෙක් රැඳී සිටි අඳුරු හුදකලා බවින් ඔබව මුදවාගෙන එයින් එපිට ඇති රසවත් අත්දැකීමක් ගැන ඉඟි කරන්නාක් මෙනි. 

මෙම ප්‍රධාන ගොඩනැගිල්ලේ සැළැස්ම පැරණි ලන්දේසි බලකොටුවකට සමාන වන අතර ජෙෆ්රි බාවා හිතාමතාම වෙරළබඩ ලන්දේසි බලකොටු වලින් ආභාෂය ලැබූ බව පැහැදිලිව දක්නට ලැබෙයි. වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ අතින් ඉතාම අලංකාර පරිමාණයන් සහ අවකාශ වලින් යුතු ලංකාවේ ලන්දේසි ගොඩනැගිලි වල බලපෑම ජෙෆ්රි බාවා ගේ සෑම නිර්මාණයකම පාහේ දක්නට ලැබෙන්නකි. 

එම පියගැට පෙළ කෙළවරදී ඔබ පිවිසෙන්නේ, හෝටලයේ ප්‍රධාන පිළිගැනීමේ ශාලාව වෙතයි. මෙතෙක් ඔබ තුළ තිබූ කුතුහලය සහ අලස බවට තිත තබමින් එම අවකාශය ඉතා විශාල මැද මිදුලකට විවෘත වෙයි. මැද මිදුල තුළ ඇති පොකුණ මත එළෙන පරණ විසල් අරලිය තුරු ඡායාවන් ඉතා පරිස්සමින් නිමකරන ලද සිතුවමක් මෙන් අප සිත් සන්සුන් කරයි. ඊට එපිටින් ඇති විසල් ආලින්දයේ වීදුරු ජනෙල් අතරින් හෝටල් පරිශ්‍රයට ඇදුණු ඉන්දියන් සාගරය දිස්වේ. 

මෙම මැද මිදුල හෝටලයේ ප්‍රධානතම අංගයකි. මැද මිදුල වටකරමින් ඉහළට එසවී ඇති ගොඩනැගිල්ල තුළ ඇවිද යාමට පුළුල් කොරිඩෝවක් මැද මිදුල වටා සෑම මහලකම සැළසුම් කර ඇත. එම කොරිඩෝව දිගේ ගමන් කර කාමර තුළට ඇතුළු විය හැකි අතර කොරිඩෝවේ විවිධ තැන්වල සිට මැදමිදුලත්, ගොඩනැගිල්ලේ අලංකාරයත් විවිධ කෝණවලින් දර්ශණය වන ආකාරයට සැළසුම් කර තිබීම බාවා මහතා අවකාශ නිර්මාණය ට කොතරම් දක්ෂයෙක් ද යන්නට හොඳ උදාහරණයකි. බැලූ බැල්මට මෙම ගොඩනැගිල්ලේ වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ පැරණි ලාංකික වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ වලට සමාන බව පෙනුනත්, ජෙෆ්රි බාවා සියුම් සහ නිර්මාණාත්මක ලෙස ඒවා අතික්‍රමණය කර නූතන වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ ඒ තුළට ගොනුකර ඇත. පහත මාහලේ සිට මහලෙන් මහල ඉහළට යන විට, ක්‍රමිකව ඒ ඒ මහල එළියට පන්නා ඇත්තේ, ව්‍යුහ ඉංජිනේරු දීපාල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ රාජකාරිය එසේ මෙසේ නොවන රාජකාරියක් කරමිනි. එමෙන්ම එය ඉතා සෞන්දර්යාත්මක ගොඩනැගිල්ලක් බවට පත්කිරීමට එම සාධකය හේතු වී ඇත. කොරිඩෝව කෙළවර ලී කණු සහ ලී අත්වැට ඉතාම සරල ආකාරයට නිර්මාණය කර ඇති අතර ඒවායින් මැවෙන සැඳෑ සෙවණැලි සෞන්දර්යාත්මක රෑ රටාවන් කොරිඩෝ බිම මත මැවෙන ආකාරය බලන්න ලස්සනය.

මෙම ගොඩනැගිල්ලේ පොදු ස්ථාන සියල්ලම පාහේ පොළොව මට්ටමෙන් ඉහළ තළයක පිහිටුවීම මගින් ඒ ඒ තැන්වල සිට මුහුද, බෙන්තොට ගඟ සහ හිරු බැසයාමේ සෞන්දර්යය කදිමට අත්විඳීමට සළස්වා ඇත. 

ඕනෑම වෙරළබඩ හෝටලයක ජනප්‍රිය ලක්ෂණයක් වන්නේ හොටල් කාමර මුහුදේ දර්ශනය උපරිමයෙන් විඳගැනීමට විශාල වීදුරු දොරවල් හරහා විවෘත වීමයි. නමුත් මෙහි ඇති ඉතාම අනුරාගී ලක්ෂණය වන්නේ කාමර වල විවෘත බව තරමක් සීමා කර, සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයේ ජනෙල් හරහා මුහුද සහ මෝය වෙනස් සෞන්දර්යාත්මක ඇසකින් දකින්නට සළස්වා ඇති කමයි. කාමරවල සඳලුතල තුළ නිමවා ඇති ස්ථිතික සිමෙන්ති බංකුවක සැහැල්ලුවෙන් වාඩි වී ජින් සහ ටොනික් පානයක් අතැතිව ඉර බැසයන සෞන්දර්යය විඳීම කාහට වුවත් ජීවිතයේ අමතක නොවන අත්දැකීමක් වනු ඇත. 

ප්‍රධාන ගොඩනැගිල්ලන් දෙපසට විහිදෙන පටු දෙමහල් ගොඩනැගිලි නිමවා ඇත්තේ ද හෝටල් කාමර සඳහාය. ඒ සෑම කාමරයක සිටම මුහුදේ හෝ ගඟ සහ මෝය කට අලංකාර දර්ශනයක් දැකගත හැකිවන ආකාරයෙන් නිමවා ඇත. (එම මුල් ගොඩනැගිලි වල අබලන් බව නිසා කඩා ඉවත්කර නැවත වෙනස්කම් සහිතව ගොඩනගා ඇති අතර, නුදුරේදීම ඒවා භාවිතය සඳහා විවෘත වනු ඇත). 

1960 දශකයේ අගභාගයේදී නිර්මාණය කෙරුණු බෙන්තොට බීච් හෝටලය අදාළව තවත් ඉතා වැදගත් කරුණක් වන්නේ, ආනයනික භාණ්ඩ සඳහා යොදා තිබුණු සම්බාධක නිසා ජෙෆ්රි බාවා මහතා ට දේශීය අමුද්‍රව්‍ය භාවිතා කරමින්, සංචාරක හෝටලයකට අවැසි පෙනුම සහ නිමාව නිර්මාණය කිරීමට සිදුවීමයි. එම බාධක නිර්මාණාත්මක අභියෝගයක් ලෙස බාරගත් බාවා මහතා හැකිතරම් දේශිය අමුද්‍රව්‍ය උපයෝගී කරගනිමින් එම ගොඩනැගිල්ල නිර්මාණය කළේය. එමෙන්ම ඔහුගේ නිර්මාණශීලී මිතුරු කැළට හෝටලයේ අලංකෘත අංග නිමකිරීමට බාරදුන්නේය. 

ඊනා ද සිල්වා මහත්මිය ගේ විචිත්‍රවත් බතික් සිවිලිමත්, බාබරා සන්සෝනි මහත්මිය ගේ ආවේණික වර්ණ සහිත දේශීය අමුරෙදි සිවිලිමත්, ඉතා දක්ෂ ස්ථාපන, මූර්ති සහ චිත්‍ර ශිල්පී ලකී සේනානායක මහතා විසින් නිර්මාණය කළ සෝපාන දොර සහ වෙනත් ස්ථාපන මූර්තිත්, වාස්තු විද්‍යාඥ ඉස්මත් රහීම් ගේ දේශීය හුරැවක් ගත් සිතුවම් එකතුවත් සමගින් බෙන්තොට බීච් හෝටලය සෞන්දර්යයෙන් පිරිපුන් තැනක් වන්නේ එළෙසිණි.

සුමුදු අතුකෝරල (අනිද්දා / ජනවාරි)